اختصاصی انطباق- سرویس استانی-مهدی روحی: همه ساله با شروع تابستان و افزایش دمای هوا، مصرف برق به مشکلات شرکتهای تولیدی و صنعتی استان اضافه می‌شود.
در حالیکه زمستان گذشته کمبود گاز در کشور، ادامه گاز رسانی به مشترکین خانگی را با تهدید قطعی مواجه کرده بود، این صنایع بودند که به ناچار یا اجبار مجبور به کاهش مصرف انرژی شدند تا گاز و برق مشترکین خانگی پایدار بماند. کاهش مصرف گاز در صنایع و روی آوردن واحدهای تولیدی به مصرف برق نیز در نهایت انرژی برق را به مرحله کمبود رساند و صنایع کشورهمزمان با کمبود برق و گاز روبه رو شدند.
با این حال در تابستان امسال، بسیاری براین باورند که دمای هوا بیشتر از سال‌های گذشته خواهد بود و این مساله می‌تواند مصرف برق را بیش از سال‌های گذشته افزایش دهد و بار دیگر این صنایع هستند که در اولویت کاهش مصرف و مدیریت برق قرار گرفتند. این در حالیست که به عقیده کارشناسان صنعت برق کشور، افزایش مصرف برق تنها چالش شرکت توانیر در تابستان نیست، بلکه کمبود سرمایه گذاری در صنعت تولید برق، بیشتر از هر چیزی، امنیت انرژی کشور را در این فصل تهدید می‌کند.
به گفته «علی بخشی»، رییس اسبق سندیکای برق، درحدود ۱۲ تا ۱۶ هزار مگاوات اختلاف و ناترازی در میزان تولید و مصرف برق کشور وجود دارد و تبعات آن را در قطعی برق صنایع، ادارات و مجتمع‌های تجاری و مسکونی شاهد هستیم.
وی در ادامه افزود: به دلیل اینکه حصول نتیجه از سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت برق زمان‌بر است و از زمان تاسیس نیروگاه‌ها تا راه‌اندازی شبکه نقل‌وانتقال و توزیع حدودا ۴ سال به‌طول می‌انجامد، تا سال‌های آینده نیز شاهد ناترازی در صنعت برق خواهیم بود.
به نظر می‌رسد تا حصول به این سرمایه گذاری در کشور، بارکاهش مصرف برق به دوش صنایع تولیدی و صنعتی سنگینی خواهد کرد. صنایعی که در سال مهار تورم و رشد تولید موظف به تولید بیشتر شده‌اند اما با کدام برق و گاز؟
در همین رابطه خرداد ماه گذشته بود که مهدی زاده مدیرعامل شرکت توزیع برق گیلان از برنامه کاهش برق مصرفی در ادارات و صنایع استان خبر داده بود و گفته بود:«صنایع موظف به تعطیلی یک روز درهفته و جابجایی بار مصرفی برق خود با روزهای تعطیل مانند جمعه شدند. این برنامه باید به شکل چرخشی در میان صنایع استان اجرا شود. در غیر اینصورت با قطعی برق مواجه خواهند شد.» برنامه ریزی که به گفته مدیران صنعت برق استان به کاهش ۴ درصدی ( ۷۰ مگاوات) مصرف برق در تیرماه گذشته منجر شد.
اما با وجود اینکه شرکت برق استان تا حدودی به مصرف مطلوب برق در استان دست یافته اما ورق برای صنایع گیلان به طور دیگری برگشته و این واحدها متحمل فشار زیادی شده‌اند. بطوریکه به گفته رییس انجمن مدیران صنایع گیلان؛ «با تدوام خاموشی و کاهش مصرف برق در صنایع، امسال رشد تولید نخواهیم داشت.»
اکبر تطهیری مقدم با اشاره به اینکه اگر قرار است امسال مثل سال قبل همان میزان خاموشی در صنایع اعمال شود و تولید ما از سال قبل کمتر شود، اظهار کرد: ناچاریم این شعار را به مقام معظم رهبری برگردانیم و بگوییم که امسال رشد تولید نخواهیم داشت. صاحبان صنایع انتظار دارند تا بخشی از ناترازی‌ها، از طریق اعمال خاموشی در بخش خانگی و تجاری ولو به‌صورت محدود تأمین شود.
تطهیری در ادامه یادآور شد: صاحبان صنایع با بی‌برنامگی شرکت گاز در زمستان سال گذشته، دوبله ضربه خوردند. هم گاز صنایع و واحدهای تولیدی قطع شد، هم گاز نیروگاه‌ها قطع شد. پیام برق این بود به علت کمبود کاهش سوخت نیروگاه‌ها، صنایع صرفه‌جویی کنند! علی‌رغم اینکه دستور داده شد گاز با برنامه قطع شود؛ اما باز بی‌برنامه قطع شد.
وی با بیان اینکه صنایع انرژی بر نیستند، خاطرنشان کرد: واحدهای صنعتی هزینه‌های انشعابات و دیماند برق را از قبل پرداخت کرده‌اند و با اطلاعات کامل شرکتهای برق و گاز، اقدام به تأسیس صنایع و واحدهای تولیدی کرده‌اند. اکنون چه تدبیری برای جلوگیری از ضرر و زیان صنایع و کاهش تولید در این قبیل برنامه ریزی‌ها وجود دارد؟
به عقیده کارشناسان حوزه انرژی؛ کسری تولید برق در کشور و فشار مضاف بر دستگاه‌های اجرایی و صنایع در حالی ادامه دارد که دولت در سال‌های اخیر همیشه با کسری بودجه دست و پنجه نرم کرده و به نظر نمی‌رسد که توان سرمایه گذاری در صنعت برق را داشته باشد و این در حالی است که برای جبران کاستی‌ها در تولید برق، کشور حداقل به ۱۰ هزار مگاوات افزایش تولید نیاز دارد.
این میزان از کمبود برق نشان می‌دهد که دیگر مدیریت مصرف و الزام صنایع به کاهش مصرف برق چندان کارساز نخواهد بود.
حال این سوال از سوی صنایع مطرح می‌شود که با ادامه برنامه ریزی‌های شرکت برق استان برای مدیریت برق صنایع و واحدهای تولیدی، این شرکتها چگونه شعار مهار تورم و رشد تولید را محقق کنند ؟ چه زمانی زیرساختهای برق استان به خصوص در صنایع توسعه پیدا می‌کند؟
در این رابطه «محمد تقی مهدی زاده» مدیرعامل شرکت توزیع برق گیلان در پاسخ به انطباق با بیان اینکه مدیریت مصرف برق برنامه‌ای کشوری بوده و از سوی وزارتخانه دستورالعملها به ما ابلاغ شده است تأکید کرد: صنایع الزاما باید نسبت به مدیریت بار مصرفی خود اقدام کنند.
مهدی زاده با اشاره به کاهش ۵۰ درصدی مصرف برق خانگی به دنبال بارشها و کاهش دما تأکید کرد: ما برای صنایع و واحدهای تولیدی استان کاهش مصرف برق نداشتیم بلکه از آنها خواستیم مدیریت بار انجام دهند. مدیریت بار برق تغییری در میزان تولید صنایع نخواهد گذاشت.
مدیرعامل شرکت توزیع برق استان در ادامه از راه‌اندازی مزرعه خورشیدی در شهرکهای صنعتی استان در آینده نزدیک خبر داد و افزود: با همکاری دو وزارتخانه توانیر و صنایع، شهرکهای صنعتی ملزم به احداث نیروگاه‌های برق خواهند شد.
وی با بیان اینکه تامین برق و انرژی صنایع با ایجاد نیروگاه‌های برق جدید در شهرکهای صنعتی در دستور کار دولت قرار گرفته تصریح کرد: احداث مزارع خورشیدی برای تمام استان‌ها برنامه محور مشخص شده است و شهرکهای صنعتی ملزم به تامین زمین و ساخت آن خواهند شد.
مهدی زاده با بیان اینکه مزارع خورشیدی در شهرکهای صنعتی، بخشی از نیاز برق صنایع را تامین خواهند کرد اضافه کرد: با ارزیابی‌های انجام شده از شهرکهای صنعتی استان، شاید یک یا دو شهرک صنعتی گیلان به احداث چنین مزرعه‌ای قادر باشند و از اینرو قرار نیست با اجرای این پروژه، تامین برق صنایع از سوی شرکت برق قطع شود. این برنامه در راستای تامین انرژی استان بوده تا در مواقع پر فشار و پیک بار مصرفی برق مجبور به مدیریت و کاهش برق صنایع برای پایداری برق مشترکین سایر بخش‌ها نباشیم.
اما آنچه که از گزارشات و آمارهای وزارت صمت برآمده حاکی از آن است که کاهش تولید، آسیب دیدن ماشین آلات، تعدیل نیرو، کاهش سرمایه گذاری، تعطیلی صنایع و تعمیق رکود تولید از جمله خسارت‌های قطعی انرژی و کاهش مصرف برق صنایع است که طی سال‌های اخیر در کنار دیگر مشکلات، تولید را زمین گیر کرده است. سال گذشته قطعی‌های مکرر برق تولیدکنندگان را مجبور کرد با ظرفیت کمتر از توان خود تولید کنند و صنایع را به سمتی برد که برای جبران هزینه‌ها اقدام به تعدیل نیرو کردند.
همچنین آمارها از فصل گرم سال گذشته نشان می‌دهد که صنایع شیمیایی، صنایع کانی غیرفلزی، ماشین سازی، لوازم خانگی و صنایع غذایی جزو اولین صنایعی بودند که قربانی قطعی‌های مکرر و کاهش مصرف برق شدند.
