این مجری ها

یادداشت انطباق – احمد میر احسان : ارکان مهم برنامه های تلویزیون ، سریال ها ، اخبار ، مسابقه ها و برنامه های معطوف به رشته های گوناگون مثل ورزش یا سینما و ادبیات و یا آشپزی و….است .
هریک قواعد جذابیت و ارزشهای محتوایی و خلاقیت و مهارت ، خود را جدا از دیگری تعریف می کند و در قلمرو خود استانده هایی دارد که آن را برنامه ای موفق با اندازه خوب یا عالی می سازد .
ضمنا در بستر هر نظام ایدئولوژیک /فزهنگی و سیاسی ، و هر نظام بومی و زیبایی شناسانه ، ارزشهایی وجود دارد که در معنای خوب و بد برنامه اثر کاملا انکار ناپذیری دارد .یعنی جذابیت و سلیقه ، با همه سیطره فرهنگ غرب بر جهان ، باز ولو در اروپا با آمریکا دارای تمایزاتی است ؛چه رسد به تمایز بین کشوری با انبوه مردم اهل ایمان و مسلمان نسبت به جهانی دین زدایی شده .هر چند در جوامع آستانه ای نیروهای غربگرا می کوشند با تٱثیر بر نگاه و ارزشهای سنتی ، معیارهای رایج در جهان مدرن را با تقلید و تزریق مستمر در اقشار و توده های مردم نشر دهند .
از سوی دیگر کسانی که دغدغه هویت ، گریز از بردگی و دنباله روی کور کورانه دارند مدام می کوشند با واکاوی و نقد و اداره معقول منابع نیرو از نفوذ مخرب و تدریجی ضد ارزشهای بومی ممانعت بعمل آورند .از بین بردن کاستی ها در این منظر امری ضروری است .
من بارها در باره تٱثیر نگرشهای نهان روش ، دارای گسست از ارزشهای دینی ، مسحور سیطره نگرش خصم آلود و ویرانگر ، نگرش های سیاه و نیست انگارانه و مشحون از گره ها و تاریکی و فروپاشیدگی در سریالها ، شخصیت پردازی، روایت ها و پایان بندی سخن گفته ام و نشان داده ام حتی سریال های موفق و جذاب مصون از این قدرت ویرانگر و تزریق سموم انزجار و گسست تبوده اند و نباید فریب جذابیت فاقد ارزشهای معنوی و اخلاقی را بخوریم .
نفوذ نگرشهای پوچ و متقلب و پنهان کار در لابلای سریالهای حتی پربیننده حامل یک خطر بزرگ خودباختگی و ترویج بی هویتی و گسست است .و باید با وضوح نقد درست مانع رواج این همه مزخرفات زهر آلود و واقع ستیز شد .
امروز سخنم در باره مجری هاست . «مجری » ، خود قبل از هرچیز یک انسان است که توانایی و ناتوانی وجودی و شخصیتی اش ، تربیت و ظرفیت اخلاقی اش و باورها و نگرشش ، کنار تخصص ، مهارت ، دانایی ، اطلاعات ، ابتکار و تسلط حرفه ای او در اداره یک برنامه مثل نود یا عصر جدید یا خندوانه یا سمت خدا و…..بس مؤثر است .
آسیب های یک برنامه پی دار گوناگون است .مثلا برنامه مذهبی سمت خدا که از موفق ترین برنامه های تلویزیونی است ، امروز کسالتش به رنگ باختن تازگی است .تهیه کننده و مجری در فکر خلاقیت و نوآوری و پاسخ به نیازهای نو نیستند . چرا مفاهیم محوری مبتلا به جامعه از منظر قر آن ارائه نمی شود ؟چرا فرم های نو مثلا رفتن نزد مراجع وگفتگودر باره یک مفهوم مهو قر آنی مثلا نسبت شیطان جنی و ابلیس با شیاطین انسی ، و یا قواعد قرآنی رابطه دین حکومت و یا یک دوره امام شناسی با عالمان معتبر و مختلف و یا نقش فرشتگان در زندگی روزمره ، یا میزگرد . یا گفتگوی چند جوان دارای دغدغه و معضلات جدی و اهل معرفت با عالمی توانا . فاضل و نامدار و قابل اتکا و فقیه و زمان شناس و…..تجربه نمی شود ؟چرا به رذائل اخلاق اجتماعی موجود و ملموس از منظر روایات نمی پردازند ؟ چرا تفقه موضوعی در ارتباط با موضوعات مبتلابه جهان امروزی از منظر تفسیری و هدایت و تٱویل آیات بزبان همگانی ارائه نمی شود ؟
خوب اتاق فکر وظیفه رفع کاستی های مجری را دارد نه تا حد ممکن حذف شان را .
پس آسیب این برنامه دوری از ابتکارو بازخوانی قرآنی و روایی مسائل زنده و گریبانگیر و ساختارهای نو است.
اما گاه برنامه ای آسیب زایی اش مربوط به نشر رفتارهای مکروه یا حتی لاابالی است و گاه به‌منش شخصی و رذایل مجری ربط دارد.
از آسیب های تهدید کننده کار یک مجری اغوای شهرت را می توان نام برد . پیروزی در دلنشین و شیرین بودن اجرا و جذب میلیونی مخاطب ، نباید بناحق یک مجری را فراتر از تخصصش به نوعی مرجعیت فرا حرفه ای بدل کند و نقش یک سلبریتی را به آنان بدهد .رفتار ، نگاه سیاسی ، منش اخلاقی وسوگیریهای اجتماعی و…..همه همه اموری است که بناحق خواه ناخواه از یک مجری محبوب یک الگو می سازد . از این رو می گویم بناحق که الزاما توانایی یک پزشک حاذق یا یک مهندس عمران یا یک هنرپیشه سینما و یک مجری به معنای صلاحیت تبعیت سیاسی یا اخلاقی از او نیست و چه بسا برعکس است .
تعیین یا تغییر عملی تکلیف حکم شرعی به وسیله یک مجری موفق عرصه ورزش بی وجه و در صورت چنین دخالتی او باید ملزم به پوزش خواهی شود .همین طور است توهین مجری بی ظرفیتی که با کنار نهادن آزرم و حیا ، به داور زن مسابفه ای که مدیریت آن را برعهده دارد ، علنا و بی ادبانه تعرض می کند مستحق مجازات است . جامعه بیدار و فرهنگمند چنین رفتار متکبر و خود سر و‌محصول عقده حقارت نهان را بر نمی تابد و بدان اعتراض می کند .جامعه منفعل که حساسیت اخلاقی خود برابر منکر وامر ضد اخلاقی را از دست داده واکنش جلبکی برابر این واکنشهای مریض و خود بزرگ بینانه دارد .بالاخره باید در تلویزیون نهادی باشد که‌مجری را از این‌رفتار زشت متفرعن تازه بدوران رسیدگی باز دارد و وادار به عذر خواهی از مردم ، از شرکت کننده از فرد توهین شده ، کند که می تواند یک داور زن و بانویی بی شیله پیله باشد که سکوت پیشه میکند در برابر این گونه رفتارهای بی ادبانه و جانانه از خود دفاع نمی کند و نمی گوید یک داور زن ضرورتا لازم نیست که حضور ذهن داشته باشد تا بیاد آورد پایتخت بلغارستان کجاست ، و یک مجری حق ندارد برابر دوربین با کبری بلاهت آلود بگوید ای وای کاش قبل از انتخاب داور تست می گرفتم!!!!
شما بیجا می کنید که با پول بیت المال لاابالیگری کرده و داوری را که بی صلاحیت فرض کرده اید برگزیده اید و بدتر از آن ، این رذالت است که به جای عذر خواستن پشت صحنه وتغییر داوری که صالحش نمی یابید و گزینشی دیگر ، نزد همگان از بانویی بازیگر هتک حرمت کرده و اسباب وهن فراهم می آورید .مهمتر آن که بیننده حساس می تواند در پاسخ
این تکبر ارزان مایه بیاندیشد : حسادت نسبت به خانم ژاله صامتی در هر حال منزحر کننده است زیرا همگان بازی های فراموش نشدنی از او بیاد دارند و در تاریخ سینما و تلویزیون ایران نامی ماندگار خواهد بود و ارزشی بس فراتر ازیک مجری مشهور تازه به دوران رسیده و لوس دارد .
منظورم نقد یک رفتار نیست بلکه تٱکید بر آن است که مدیریت شبکه ها باید قبل از آن که کار به بدترین شکلش حل شود کلا رفتار مجریان را ارزشیابی مستمر کنند و از بلبشو و رفتا زشت دلبخواه بازشان دارند .
از اینکه می بینید یک مجری خانم پس از کسب شهرت ، علیه شخصیت اجتماعی به نمایش در آمده اش در تلویزیون قد علم می کند و تن به زشتکاری برابر دوربین در مهاجرت می دهد از همین جنس است . شخصیت پنهان نگه داشته شده ، فرصت طلبانه خود را در سربزنگاه فاش ساخته و بنا به منافع شهرت و‌جاه طلبی های بیمار گونه خود علیه خود تلویزیونی اش ، در جنگ با ارزشهای مذهبی بپا می خیزد .به جای دامن آویز بودن نام و شهرتی که اینان از تلویزیون به کف آورده و مدیون آنند با روش علمی سازمان دهی برنامه ها بنا به موازین قرآنی ، از چنین فساد ها و دوگانگی ها و رفتارهای ضد اخلاقی جلوگیری کنید تا یک مجری با جسارت ، ایمان مردم را به سخره نگیرد و مبلغ فحشا در پلشت ترین شکل جشنواره های دشمن خویی مثل کن و جایزه سراپا کینه توزانه اش نگرددکه آشکارا به سیاسی کاری پلید علیه اسلام شمشیر از رو بسته و برای همین بناحق جایزه ای به عنکبوت مقدس میدهد . بلبشو وفقدان اداره درست به آسیب های بزرگتری منجر تواند شد .سیستم عقلایی اداره رسانه مطمئنا امری مانع این گونه ترکتازی هاست. یک مجری را از پایین ترین درجه حرفه ای رشد می دهید و‌ به او جایگاهی رفیع می بخشید و او به ولینعمت خود مردم مسلمان دهن کجی و به مقدسات شان توهین روا می دارد .این معنایش چیست؟
مجری ها اگر در ساختاری معقول و مستحکم و دارای قواعد معتبر تشویق و تبیه قانونمند پیمانداری بیاموزند و‌مدام با نگاه دینی ارزیابی شوند ، گبه چنین مرجعیت های جعلی مردم بدل نمی شوند که استعدادهای کشف شده به جای تشکر از مردم و رسانه ، آنان را سرچشمه مواهب زندگی در ایران و کشف استعداد بدانند .
ساختار رشد نیرو ی حرفه ای از جمله مجری در صداو سیما باید مضبوط و عادلانه شود.
گزینش ، ارتقا ، دادن پست و …..تاکی باید خارج از قواعد عقلانی ، به صورتی باندی ، دلبخواه ،حیرت انگیز و حتی ظالمانه اتفاق بیفتد و از مسیر عقلایی ترفیع پایه ای و گام به گام و سنجشگری ضابطه مند دور باشد ؟
نظام مجری گری باید با نگاهی نو ساختاردهی شود .چنان که نظام سریال سازی ماو..‌‌و مهمتر نظام های اصلی ما در حوزه سیاست ، اقتصاد ، آموزش و پرورش ، دانش ، رسانه ، فرهنگ ، سینما و غیره