اختصاصی انطباق- گروه سیاسی : ایران، کشوری که حادثهها، غائلهها و رویدادهای مختلف در آن با سرعت بالا اتفاق میافتند و مقصران و مسببان این مباحث یکی پس از دیگری انتظار میکشند که رویدادی نوین اتفاق بیفتد تا آنها به حاشیه بروند و کمکم فراموش شوند ولی برخی از این رویدادها به حدی تلخ است که دل را به اسفلسافلین میبرد کام را با به زقوم آغشته میکند.
از تلخی سیل، بهمن، کرونا، آتشسوزی، اسیدپاشی، قتلهای سیاسی و اعدام در این نوشته نمیگوییم قصدمان این است از برخی مسائلی سخن بگوییم که داغش نسبت به بقیه تازهتر است؛ شلیک به هواپیمای مسافربری ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین که توسط پدافند سپاهپاسداران انقلاب اسلامی صورت گرفت.
رویدادی تلخ که چندی بعد از تشییع سردارسلیمانی و همزمان با شلیک موشک به پایگاه عینالاسد در عراق صورت گرفت. فاجعهای که باوجود انکار و لاپوشانی مقامات دولتی، سپاه پس از چند روز حقیقت آن را علنی و از زبان امیرعلی حاجیزاده، فرمانده هوافضای سپاه برای مردم بازگو کرد.
بیشک هزاران بار جزییات و توضیحات این فاجعه دردناک را همه شنیدهایم ولی موضوعی که در این بین قصد داریم یه آن بپردازیم مربوط به حوادثی شبیه به این است. رویدادهایی که با توجه به نبود امکانات رسانهجمعی و فضایمجازی شاید بازتاب نداشت و آخر ماجرای آن را مسئولان وقت آنگونه نوشتند که میخواستند نه آنگونه که بود؛ تا حدودی بر خلاف شلیک به هواپیمای ۷۵۲ که مسئولان پس از ساعتها انکارهای بیخردانه، مجبور به اعلان آن شدند.
پرونده اول مربوط به پرواز هرکولس C130 نیروی هوایی ارتش است که در تاریخ ۷ مهر۱۳۶۰ در نزدیکی تهران یعنی کهریزک سقوط کرد. در این پرواز گروهی از بهترین و والامقامترین فرماندهان جنگ ایران و عراق حضور داشتند که همگی شهید شدند؛ آنها در پی موفقیت عملیات ثامنالائمه، برای ارائه گزارش این عملیات به امام عازم تهران شدهبودند.یوسفکلاهدوز قائممقامی فرمانده سپاه پاسداران، ولیالله فلاحی فرمانده نیروی زمینی ارتش، محمدجهانآرا فرمانده سپاه خرمشهر، جوادفکوری فرمانده نیرویهوایی ارتش و موسانامجو وزیر دفاع از شخصیتهای نظامی و مطرح این پرواز بودند که به جماران نرسیدند.
اولین باری که شائبه حمله پدافندی به هواپیمای ۷مهر پیش آمد در گفتگوی روزنامه قانون با ناخدا صمدی از فرماندهان نیروی دریایی ارتش در خرمشهر بود؛ خبرنگار از چرایی اعزام نیروهای باارزش نظامی با هواپیمای دارای نقص فنی از صمدی میپرسد که او نیز در پاسخ میگوید:”نقص فنی دلیل سقوط نبود، پدافند نتوانست تشخیص بدهد و هواپیما را زد”. هر چند پس از انتشار سراسری مصاحبه خبرگزاری فارس در یک مصاحبه که شبیه اعتراف تلویزیونی بود با فشار به صمدی باعث شد او حرف خود را پس بگیرد ولی صدای ضبط شده این مقام ارشد نظامی برای همیشه در تاریخ ثبت شد. در ادامه همین مباحث روزنامه مذکور گفتگویی نیز با پسران موسانامجو انجام داد که فرزند ارشد نامجو نیز که پزشک است به مشاهدات شاهدات عینی اشاره کرد و گفت برخی شاهد نوری بودند که در زمان سقوط از زمین به آسمان رفت و هواپیمای هرکولس را سرنگون کرد.
پرونده بعدی نیز به شهادت عباسبابایی، خلبان قهار ایران باز میگردد؛ بزرگمردی که مرکز اسناد انقلاباسلامی درباره نحوه شهادتش نوشت:”در پانزدهم مردادماه ۱۳۶۶ روز عید قربان با یک هواپیمای دو کابینه”اف -۵” در تبریز به اتفاق سرهنگ خلبان علیمحمد نادری(خلبان کابین جلو) عهدهدار انجام آخرین مأموریت پروازی خود شد. پس از بمباران مواضع دشمن و انجام ماموریت خود را برای رسیدن به عید قربان آماده کرد. باید به سرعت برای میهمانی و عید قربانی کردن نفس بر میگشت.هواپیما غرشکنان همچون صاعقه هوا را میشکافت و پیش میرفت. ناگهان صدای اصابت گلوله فضا را متحول کرد. «لبیک اللهم لبیک»، حاجی خود را به مسلخ عشق رساند. عباس سالها بود که نفس خود را قربانی کرده، حال نوبت به جان دادن است و رسیدن به محبوب. صدا در کابین طنینانداز است عباس جان، حاجی، اما صدایی نمیآید. هواپیما مورد اصابت گلولههای تیربار ضد هوایی قرار گرفته و گلوله حنجره شهید بابائی را پاره کرده است و وی در روز عید قربان، در سن ۳۷ سالگی ذبیحالله شد”.
اما این قصه سر دراز دارد و به نظر عادی نیست چرا که بعد از موضع حسنروحانی درباره محاکمه مسببان شلیک به هواپیمای مسافربری، سایت رجانیوز از وابستگان به جریانهای محافظهکار جمهوریاسلامی و نزدیک به مصباحیزدی برای تسویه حساب با روحانی در مطلبی با عنوان“آقای رئیسجمهور! شهادت شهید بابایی با خطای پدافند تحت امر خود در زمان جنگ را به خاطر دارید؟” نوشت:” اینکه آقای رئیس جمهور دغدغه جان باختگان حادثه تلخ هواپیمای اوکراینی را دارد، قابل تقدیر است. اما آیا او که خواستار دادگاهی شدن مقصرین حادثه است، درباره شهدایی که در طول جنگ تحمیلی به اشتباه مورد هدف آتش پدافند خودی قرار گرفتند، نظری ندارد؟!شهید عباس بابایی معاون وقت عملیات نیروی هوایی ارتش، یکی از فرماندهان نخبهای بود که مورد هدف توپخانه پدافند خودی قرار گرفته و به شهادت رسید.در مرداد ماه سال ۱۳۶۶، شهید عباس بابایی خلبان هواپیمای اف۱۴، حین بازگشت از شناسایی منطقه، به طور اشتباهی توسط پدافند خودی در منطقه سردشت مورد هدف قرار گرفت.در آن زمانی که جنگنده شهید بابایی مورد هدف آتش خودی قرار گرفت، مسئولیت پدافند هوایی کشور بر عهده حسن روحانی بود”.
حسن روحانی در سال ۹۲ و در جمع دانشجویان البرزی، در رابطه با این حادثه گفته بود: هدف گیری هواپیمای بابایی توسط پدافند هوایی صورت نگرفت بلکه توسط یک سرباز بسیجی در نزدیک مرز از آنجایی که تصور کرده بود هجوم هوایی صورت گرفته با توپ زمینی اقدام به شلیک میکند که متاسفانه یکی از این تیرها به گردن ایشان اصابت میکند و باعث شهادت وی می شود.
هاشمیرفسنجانی نیز در خاطراتش در اینباره مینویسد: «ظهر دکتر روحانی به دفترم آمد. ناهار را با هم خوردیم. در خصوص شهادت سرلشکر [عباس] بابایی گفت. گویا در برگشت از مأموریت، هدف گلوله توپ ۲۳(توپ پدافند هوایی دو لول کالیبر ۲۳ میلیمتری) در شمال سردشت قرار گرفته است. با آن موضع پدافند، هماهنگی نشده بوده.»
بیشک در گذشته اشخاص زمانی رویدادها و اشتباهات را به دلیل نبود امکانات اطلاعرسانی لاپوشانی میکردند ولی امروز با گسترش رسانههای جمعی و گردش آزاد اطلاعات نمیتوان به راحتی برای مردم و تاریخ قصههایی را تعریف کرد که در آن حقیقت دستکاری شده باشد. پروندههای باز فراوانی وجود دارد که هزاران سوال را در دل خود گنجانده و گذر زمانی روزی آنها را برای مردم نمایان میکند ولی کاش قبل اینکه این پروندهها به دست بقیه بازخوانی شود، افراد و جریانهای حاضر بدون کموکاست جزییات را بازگو کنند و پروندههای باز را ببندند تا تاریخ آنگونه که اتفاق افتاده است رقم بخورد.