چرا هیچ مسئولی نسبت به احداث تصفیه خانه فاضلاب در شهر صنعتی رشت پاسخگو نیست؟!

اختصاصی انطباق -سرویس جامعه : ” حدود شش ماه پیش در حالی که آماده سرمایه گذاری در استان قزوین بودم به پیشنهاد یکی از دوستان، مجاب شدم ده میلیارد تومان از سرمایه خود را به گیلان انتقال دهم، از همین رو با تصویب هیات مدیره شرکت شهرک های صنعتی استان گیلان، زمینی در شهرک صنعتی سپیدرود رشت آماده واگذاری به من شد. اما امروز بعد از شش ماه نه تنها نتوانستم یک آجر روی آجر بگذارم، بلکه حتی بخاطر مسایل زیست محیطی، هنوز موفق به عقد قرارداد جهت خرید زمین مذکور هم نگشتم و اینگونه ارزش سرمایه ای که شش ماه پیش آماده سرمایه گذاری در قزوین بود، اکنون به کمتر از نصف رسیده و من هنوز اندرخم یک کوچه ام !”
این اظهارات، درد دل یک سرمایه گذار بود که قصد سرمایه گذاری در رشت را داشت، ولی بخاطر مباحث زیست محیطی و بوروکراسی اداری هنوز موفق به انجام آن نشده است.
وقتی موضوع با مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی استان گیلان مطرح شد، وی نیز ضمن همدردی با سرمایه گذار اظهار داشت: متاسفانه مشکلات زیست محیطی، بسیار چالش زاست و البته این مشکل اغلب سرمایه گذارانی است که می خواهند تازه کارشان را در استان شروع کنند.
فریبرز سعیدی کیا تاکید کرد: با توجه به اینکه تصفیه خانه های ما تا یکی دو سال آینده به بهره برداری می رسد، چه لزومی دارد سازمان محیط زیست، واحدهایی که هنوز در مراحل ابتدایی هستند را ملزم به اخذ مجوز زیست محیطی کند!
وی به سازمان محیط زیست پیشنهاد کرد: از واحدهای صنعتی که در حال گرفتن جواز تاسیس هستند و یا می خواهند تازه شروع کنند الزام مجوز زیست محیطی را بردارد و آن را به بعد از فرایند آماده سازی واحد صنعتی موکول کند، قاعدتا این فرایند نیز یکی دو سال طول خواهد کشید و تا آن زمان تصفیه خانه های ما نیز آماده بهره برداری می شود، اگرهم تصفیه خانه ها آماده نشد، محیط زیست مانع از صدور پروانه بهره برداری از سوی سازمان صنعت و معدن شود. اینگونه سرمایه گذار سرمایه اش معطل نمی ماند و در این مدت، سوله خود را می سازد و کارگاهش را تجهیز می کند و مقدمات تولید را فراهم می آورد و بدین ترتیب می توان مانع از فرار سرمایه از استان شد، ولی با رویه ای که محیط زیست در پیش گرفته سرمایه گذاران جدید یکی پس از دیگری گیلان را ترک می کنند.
اگرچه پیشنهاد سعیدی کیا در جای خود قابل بررسی است، اما از وی پرسیدیم چرا تصفیه خانه های شهرک های صنعتی گیلان آماده نیست که سرمایه گذار اینگونه با مشکل مواجه شود، وی به خبرنگار انطباق گفت: ما در گیلان ۳۳ شهرک و ناحیه صنعتی فعال داریم و تلاش کردیم تمام ملزومات و زیرساخت های صنعتی آنها را فراهم کنیم، اخیرا نیز برای هدایت آبهای سطحی، پروژه بسیار بزرگی در سطح شهرک های صنعتی در حال اجرا داریم.
وی ادامه داد: در ده شهرک صنعتی آستارا، سکام رضوانشهر، تالش، صومعه سرا، لوشان، لاهیجان، آستانه اشرفیه، سیاهکل و رودسر تصفیه خانه ساخته شد و در مدار بهره برداری قرار دارد و در چهار شهرک صنعتی کوچیچال فومن و نالکیاشهر لنگرود، مدول دوم لاهیجان و سپیدرود رشت هم ساخت تصفیه خانه در دست اقدام است و تا یکی دو سال دیگر در مدار بهره برداری قرار خواهد گرفت، ناگفته نماند تصفیه خانه شهرک صنعتی سپیدرود، یکی از بزرگترین تصفیه خانه های ماست که ۳۵۰ متر مکعب در مدول اول قادر به تصفیه آب خواهد بود، این پروژه بزرگ در سه مدول اجرا خواهد شد که هر مدول ۳۵۰ متر مکعب ظرفیت خواهد داشت. این پروژه در حال حاضر ۵۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
اما معاون نظارت و پایش سازمان حفاظت از محیط زیست استان گیلان داشتن تصفیه خانه را یکی از الزامات مهم زیست محیطی دانست و گفت: اگرچه پساب یکی از اصلی ترین آلاینده های واحدهای صنعتی است که نیاز به تصفیه خانه را صدچندان می کند اما برخی واحدها، آلایندگی هوایی دارند و برخی نیز پسماند دارند، علاوه بر این رعایت زون بندی در شهرک های صنعتی نیز از نظر سازمان محیط زیست مهم است.
احسان الله شکری در گفتگو با خبرنگار انطباق اظهار داشت: اغلب شهرک های صنعتی استان یا تصفیه خانه دارند و یا به سمت احداث آن رفته اند، اما شهر صنعتی رشت بعد از ۵۰ سال، هنوز تصفیه خانه ایجاد نکرده است، در این راستا بارها آنها را به دادگاه کشانده ایم که البته هر بار به این بهانه که پول نداریم، به راحتی تبرئه می شوند! به هرحال سازمان محیط زیست بازوی اجرایی ندارد و ما تنها می توانیم از طریق مجاری قضایی اقدام کنیم که متاسفانه آنها هم مدام تبرئه میشوند.
این دغدغه درحالی مطرح است که مجموع مساحت شهرک های صنعتی استان گیلان، حدود ۱۸۰۰ هکتار است که صاحب ۱۰ تصفیه خانه فعال و چهار تصفیه خانه در حال احداث می باشد ولی شهر صنعتی رشت با مساحتی بیش از ۲۲۰۰ هکتار هنوز تصفیه خانه ندارد.
علت این سهل انگاری مهم و چالش فزاینده ای که برای محیط زیست بوجود آمده است را از فرهاد دلق پوش مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان گیلان پرسیدیم که با پاسخ عجیب وی رو به رو شدیم، دلق پوش به خبرنگار ما گفت: این شهر صنعتی به صورت هیات امنایی اداره می شود و در اختیار بخش خصوصی است، واحدهای تولیدی آن از ما خدمات می گیرند، اما اینکه چرا تصفیه خانه ندارد را باید از مدیری که برای این مجموعه گذاشتند، بپرسید.
متاسفانه میرشمس الدین مهدوی سعیدی، فردی که شاید بیش از دو دهه مدیر شهر صنعتی رشت است، علیرغم تماس های چندباره خبرنگار، پاسخگو نبودند، اما با یک جستجوی ساده در فضای مجازی، مصاحبه های وی از سال ۱۳۸۴ تا امروز را می بینیم که احداث تصفیه خانه را از دغدغه هایش دانسته است، دغدغه ای که تا امروز ادامه داشته و هنوز تصمیم عاجلی برای رفع آن اندیشیده نشده است!
لازم به ذکر است، شهر صنعتی رشت یکی از پنج شهر صنعتی بزرگ ایران است که در سال ۱۳۵۳ در وسعتی به میزان ۲۲۸۸ هکتار در جنوب شهر رشت طراحی و تأسیس گردید. در حال حاضر تعداد ۲۸۰ واحد صنعتی فعال و نیمه فعال و ۸۰ واحد تعطیل در این شهر صنعتی وجود دارد که سالانه حدود ۴۰ میلیون مترمکعب پساب و فاضلاب صنعتی بدون تصفیه وارد رودخانه های گوهررود و زرجوب می کنند.
پسابی که اگرچه مدیران شهر صنعتی آن را دغدغه خود می دانند ولی بعد از ۵۰ سال هنوز اقدام اجرایی منجر به نتیجه برای احداث تصفیه خانه انجام ندادند و مشخص نیست سازمان صمت گیلان بعنوان نهاد ناظر و بالا دستی چرا نسبت به این کوتاهی واکنشی نشان نداده و هر بار مدیران شهر صنعتی با ابراز اینکه پول نداریم قضات دادگستری و مدیران محیط زیست را قانع می کنند!