انطباق: با توجه به نوسانات شدید بازار ارز و طلا در ایران تحلیل‌ها و گمانه زنی‌های متعددی در زمینه وضعیت اقتصادی کشور مطرح شده است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این افزایش نوسانات به عوامل سیاسی، تحولات بین المللی و غیر اقتصادی وابسته است. به باور این گروه از کارشناسان همان گونه که تاکنون تنش‌های سیاسی و نظامی منطقه مانند جنگ اسرائیل و غزه و حماس روسیه و اوکراین و… تاثیرات بسیاری بر بازارهای مالی و اقتصادی ایران داشته است این بار نیز بازار ارز و طلا تحت تاثیر مولفه‌های سیاسی، نوسانات شدیدی را تجربه کرد. به گمان برخی صاحب نظران با توجه به عمق یافتگی بیشتر این عوامل در کشور موجب نوسانات بیشتر و افزایش بیشتر نگرانی‌ها در این حوزه شده است، اما با توجه به اینکه ریشه اقتصادی ندارند قطعا کمرنگ خواهد شد و قیمت ارز کاهش خواهد یافت. از سوی دیگر گروهی از تحلیلگران عوامل اقتصادی داخلی را نیز باعث تشدید نوسانات بازار میدانند که از جمله آن‌ها می‌توان به تشدید نرخ تورم کاهش نرخ تولید سیاست‌های اقتصادی و… اشاره کرد.
شاخصهای تاثیرگذار
هادی حق‌شناس درباره نوسانات شدید ارز و بازار طلا به آرمان ملی گفت: انتظارات تورمی، کسری بودجه و تحولات سیاسی و منطقه‌ای از جمله عواملی هستند که به طور مستقیم منجر به تغییرات شدید در بازار ارز و طلا شده اند. این نوسانات نه تنها بر زندگی روزمره مردم تأثیر گذاشته، بلکه به بی‌ثباتی اقتصادی نیز دامن زده است. او با تأکید بر این نکته که قیمت واقعی ارز در حال حاضر با آنچه در بازار مشاهده می‌شود فاصله زیادی دارد، افزود: تغییرات واقعی اقتصادی نمی‌توانند چنین نرخی را تعیین کنند. برای تعیین نرخ ارز در کشور باید به شاخص‌هایی چون نرخ رشد اقتصادی، نرخ رشد نقدینگی، نرخ تورم و تراز تجاری و صادرات و واردات توجه کرد.
حق‌شناس همچنین به تأثیرات منفی این نوسانات بر روند سرمایه‌گذاری‌ها اشاره و بیان کرد: در شرایط کنونی ورود به سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت یا دراز مدت در بازار ارز و طلا، ریسک بالایی برای ذی نفعان اقتصادی به همراه دارد. احتمال ضرر و زیان در این بازار بسیار زیاد است و این امر می‌تواند به افزایش نگرانی‌ها در میان سرمایه گذاران و مردم عادی منجر شود.
لنگر اقتصاد ایران
این کارشناس ادامه داد درست یا نادرست، نرخ ارز در اقتصاد کشور به عنوان لنگر اقتصاد ایران شناخته شده است. با این حال، سهم ارز در تولید ناخالص ملی چندان بالا نیست و آنچه که غالب است تولیدات بخش‌های کشاورزی، صنعتی و خدمات است که می‌توان از آن‌ها به عنوان شاخصهای اصلی یاد کرد.
با نگاهی به سال‌های پیش از انقلاب می‌بینیم که بیش از ۹۰ درصد بودجه کشور در سال‌های پایانی دهه ۵۰ ناشی از فروش نفت بود، اما امروز این روند به طور قابل توجهی تغییر کرده و سهم نفت به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است. بنابراین نرخ ارز نباید این قدر در ثبات اقتصادی نقش داشته باشد.
او افزود: به همین دلیل است که گفته می‌شود نرخ ارز بیشتر از آنکه تحت تأثیر متغیرهای اقتصادی باشد، تحت تأثیر متغیرهای سیاسی قرار دارد. این موضوع نشان دهنده این است که با کاهش تنش‌های سیاسی و فروکش عوامل سیاسی، التهاب بازار ارز نیز می‌تواند فروکش کند. از این رو به نظر می‌رسد که بازار ارز بیشتر از آنکه ناشی از دلایل اقتصادی دچار نوسان شده باشد، دچار التهاب از مسائل سیاسی است که قطعا با برطرف شدن این عوامل حال بازار ارز هم بهبود پیدا می‌کند گرچه حتما به قیمت قبلی باز نخواهد گشت، اما با حذف یا بهبود عوامل تاثیرگذاری که در بازار سیاسی هست حال بازار ارز هم بهبود می‌یابد.
اقتصاد سیاست زده
این تحلیلگر اقتصادی توضیح داد به نظر می‌رسد که بازار ارز بیشتر از آنکه ناشی از دلایل اقتصادی دچار نوسان شده باشد، تحت تأثیر مسائل سیاسی قرار دارد. این نوسانات که به طور مداوم بازار را تحت فشار قرار می‌دهد نشان دهنده این است که با برطرف شدن عوامل سیاسی، وضعیت بازار ارز بهتر می‌شود. این اتفاق در دهه ۹۰ نیز رخ داد و بازار ارز پس از مدتی به ثبات رسید. اکنون نیز به نظر می‌رسد که التهاب‌های موجود ناشی از مسائل سیاسی به تدریج کمرنگ می‌شود و این می‌تواند نوید بخش بهبود وضعیت بازار ارز باشد.
